Chưa vào cao điểm
Ùn tắc đăng kiểm vẫn còn là nỗi ám ảnh của giới tài xế
Nhật Thịnh
Anh Huỳnh Sơn Thạch, ngụ Q.Bình Thạnh (TP.HCM), chia sẻ: "Xe tôi là xe dịch vụ, không được gia hạn nên khi đến hạn buộc phải đi đăng kiểm. Tôi nghe nhiều thông tin dự báo tình hình kiểm định sẽ có khả năng bị ùn tắc nên tranh thủ mang xe đi đăng kiểm sớm hơn gần 1 tháng. Không ngờ sáng nay vào làm một chút là xong, chưa có hiện tượng ùn tắc".
Anh Nguyễn Minh Thông, ngụ tại Q.12 (TP.HCM), cũng cho biết: "Xe bán tải của tôi sử dụng để vận chuyển thiết bị, tháng 12 sẽ đến hạn kiểm định. Nghe thông tin dự báo ùn tắc cuối năm nhưng tôi chưa vội đi đăng kiểm vì còn phải tính toán phí bảo trì đường bộ; và nếu có tình trạng ùn tắc, tôi sẽ tranh thủ kiểm định ở tỉnh khác khi đi công tác".
Ghi nhận trên ứng dụng TTĐK của Cục Đăng kiểm VN (ĐKVN), tình hình đăng ký dịch vụ kiểm định tại các TTĐK trên địa bàn TP.HCM cũng dễ dàng, vị trí còn trống cũng rất nhiều. Trả lời PV Thanh Niên, ông Huỳnh Văn Thiệt, Giám đốc TTĐK 50-02S, Q.11 (TP.HCM), cho biết: "Từ đầu tháng 10, lượng xe đến kiểm định có tăng lên, nhưng khoảng vài ngày nay đã vắng lại, công suất hoạt động của trung tâm chỉ khoảng 60 - 70%". Theo ông Thiệt, nhiều phương tiện khi đến hạn đăng kiểm vào tháng 6.2023 đã được tự động gia hạn 6 tháng theo quy định mới, như vậy phải đến tháng 12.2023 thì các ô tô dưới 9 chỗ không kinh doanh thuộc đối tượng này mới phải quay lại kiểm định.
"Không phải tất cả các loại xe đều được gia hạn tự động. Theo như quy định, đối tượng được tự động gia hạn đăng kiểm là ô tô chở người đến 9 chỗ không kinh doanh vận tải, có thời gian sản xuất đến 7 năm và thời gian sản xuất từ 13 - 20 năm đã được cấp tem kiểm định trước ngày 22.3.2023 và có hiệu lực đến trước ngày 1.7.2024. Như vậy, các ô tô chở người đến 9 chỗ kinh doanh vận tải như xe taxi, xe chạy dịch vụ taxi công nghệ sẽ không được tự động gia hạn đăng kiểm. Những xe không kinh doanh nhưng lại có tuổi thọ, đời xe quá cũ cũng không được gia hạn tự động. Những xe không thuộc đối tượng trên cần tìm hiểu kỹ để tránh nhầm lẫn, một số người đinh ninh được tự động gia hạn đăng kiểm có khi lại không đi kiểm định đúng hạn và có thể bị phạt", ông Huỳnh Văn Thiệt chia sẻ.
Diễn biến khó lường
Đối với khả năng ùn tắc tại TTĐK, theo khảo sát của PV Thanh Niên, một số lãnh đạo TTĐK tại TP.HCM cho rằng với công suất kiểm định như hiện nay, hệ thống đăng kiểm xe cơ giới hoàn toàn đáp ứng được nhu cầu kiểm định của người dân và doanh nghiệp trên phạm vi toàn quốc trong các tháng cuối năm 2023 và trong năm 2024.
"Định kỳ hằng năm, nhu cầu kiểm định xe thường tăng vào dịp cuối năm, khi người dân mua xe mới để đi chơi tết. Năm nay cũng không ngoại lệ, tuy nhiên khó có khả năng ùn tắc nghiêm trọng như tết năm rồi nếu vẫn giữ nguyên công suất và nguồn nhân lực hiện tại", lãnh đạo một TTĐK nhận định. Ông Nguyễn Văn Hùng, Phó chủ tịch thường trực Hiệp hội Ô tô vận tải Bình Dương, cũng khẳng định: "Đối chiếu so sánh năng lực, công suất của các TTĐK hiện nay với nhu cầu đến hạn kiểm định của lượng phương tiện cho thấy không chênh lệch nhiều, mức độ ùn tắc vẫn chưa nghiêm trọng. Tuy nhiên, trong ngắn hạn các chủ phương tiện nên chủ động sắp xếp thời gian để kiểm định, tránh dồn vào những ngày cuối có thể sẽ xảy ra ùn tắc, làm ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp".
Ông Lê Trung Tính, Chủ tịch Hiệp hội Ô tô vận tải TP.HCM, đánh giá: "Vấn đề phí đăng kiểm quá thấp đã được chúng tôi đưa ra từ năm trước, đây là biện pháp căn cơ nhằm giữ chân nguồn nhân lực, tạo động lực cho các nhân viên đăng kiểm hoạt động tốt và tăng nguồn thu để tránh tiêu cực. Vấn đề còn lại là trách nhiệm của các cơ quan quản lý".
Theo Cục ĐKVN, hiện có khoảng 700 đăng kiểm viên (ĐKV) tại các TTĐK bị khởi tố vì sai phạm, trong đó một số đơn vị hầu hết các ĐKV đều bị khởi tố. Đa số ĐKV bị khởi tố đang được tại ngoại để tiếp tục tham gia hỗ trợ cho hoạt động kiểm định xe cơ giới (gần 300 ĐKV). Trong khi đó, một số lượng lớn ĐKV lo lắng và thấy tương lai bất định nên đã xin nghỉ việc hoặc tự ý bỏ việc. Với khoảng 300 ĐKV bị khởi tố nêu trên đang làm việc tại 81 TTĐK của 31 tỉnh, TP (không tính đến số lượng ĐKV bị khởi tố, tạm giam trong số 17 TTĐK đang dừng hoạt động) khi bị đưa ra xét xử sẽ có 21 TTĐK của 9 tỉnh, TP bị dừng hoạt động. Do số lượng các ĐKV sai phạm bị đưa ra xét xử trong thời gian tới rất lớn, nên sẽ có rất nhiều tỉnh, TP không thể đáp ứng được nhu cầu kiểm định phương tiện của người dân và doanh nghiệp, trong khi việc đào tạo bổ sung lực lượng ĐKV đòi hỏi phải có thời gian do tính chất đặc thù của lĩnh vực đăng kiểm.
Chính vì diễn biến này mà hiện nay tâm trạng của các ĐKV bị khởi tố (cho tại ngoại) đang hết sức bất an, không thể tập trung làm việc. Cục ĐKVN cho rằng, để hạn chế thiệt hại cho người dân và doanh nghiệp, tránh ảnh hưởng nghiêm trọng đến phát triển kinh tế - xã hội và giúp cho các ĐKV mắc sai phạm nhẹ có cơ hội sửa chữa lỗi lầm, tiếp tục phục vụ cho lĩnh vực đăng kiểm, đồng thời để tháo gỡ khó khăn về nguồn thu cho các TTĐK, Cục ĐKVN đề nghị Bộ GTVT có văn bản báo cáo Chính phủ và các cấp có thẩm quyền xem xét để có các giải pháp phù hợp.
Tăng cường bảo mật phần mềm thiết bị kiểm định
Cục ĐKVN vừa có văn bản gửi các công ty: Công ty TNHH MAHA VN; Công ty TNHH Việt Nét; Công ty CP Công nghệ thiết bị Tân Phát; Công ty TNHH Hoàng Hoàng Anh là các hãng cung cấp thiết bị kiểm định về việc áp dụng biện pháp bảo mật dữ liệu cho phần mềm do các hãng cung cấp. Văn bản nêu rõ nghiêm cấm việc tạo lập, cung cấp các phần mềm trái quy định để can thiệp vào phần mềm điều khiển thiết bị của hãng và phần mềm Quản lý kiểm định của Cục ĐKVN nhằm làm sai lệch kết quả kiểm tra của thiết bị trong quá trình thực hiện kiểm định xe cơ giới. Chủ động rà soát và chịu trách nhiệm áp dụng các biện pháp bảo mật cho phần mềm điều khiển thiết bị của hãng để chống can thiệp từ các phần mềm khác hoặc trực tiếp từ người dùng tại đơn vị đăng kiểm. Ngoài ra, khi phát hiện có vi phạm phải thông báo ngay cho Cục ĐKVN để xử lý theo quy định của pháp luật.
Đối với các TTĐK xe cơ giới, Cục ĐKVN yêu cầu chủ động rà soát việc quản lý, sử dụng trang thiết bị, phần mềm điều khiển thiết bị của các hãng thiết bị cung cấp tại đơn vị đăng kiểm bảo đảm đúng hướng dẫn, chỉ đạo của Cục và quy định pháp luật liên quan. Nghiêm cấm việc cài đặt, sử dụng phần mềm trái quy định nhằm tác động đến kết quả kiểm tra của các thiết bị kiểm định lưu trữ trong dữ liệu của các phần mềm điều khiển thiết bị của hãng và phần mềm Quản lý kiểm định của Cục ĐKVN.